Ik was op reis. En zag hele wouden met dode naaldbomen. Een naargeestig gezicht. Wat is er aan de hand? We hebben deze bomen destijds aangeplant vanwege hun hout. Snelle groei, rechte stammen. Maar ze horen niet hier. Ze horen in een ander klimaat. En nu we enkele droge zomers hebben gehad slaat er natuurlijk een kevertje toe (de letterzetter) die deze verzwakte bomen doodt. Een ramp voor de eigenaren denk ik zo. Er wordt snel gekapt om het kevertje een halt toe te roepen, er worden zelfs feromonen (geurstoffen) ingezet om hem te lokken. Symptoombestrijding.
Maar…wat maakt het symptoom duidelijk? Ik zie dat rondom de dode bomen volop nieuwe boompjes omhoog komen, bomen die in dit klimaat horen. Eiken, beuken, berken. Is dit zelf-regulering van het grotere systeem? Als we echt durven kijken, zouden we het dan weer precies zo inrichten zoals het was?
Problemen, we willen er van af. Verzuim, verloop, onvervulbare vacatures, overbelaste werknemers. We zetten coaching, opleiding en workshops stress-preventie in. Maar wat maakt dit symptoom duidelijk? Hoe gezond is deze organisatie eigenlijk voor medewerkers? Als we het voor het kiezen hadden, zouden we dan deze organisatie net zo inrichten als nu? Hebben bepaalde teams wellicht een andere voedingsbodem nodig of hun bestemming bereikt? Zijn de eisen die de opdrachtgevers stellen wel realistisch? Laten we aandacht hebben voor individuen èn het lef hebben om het grotere geheel onder ogen te zien. Anders is het wachten op nog ergere symptomen, die ons de ogen wel moeten doen openen voor de nood van het systeem waarin de symptomen zich openbaren.